donderdag 30 juni 2011

GOK-blog #4 - "En dan heeft ze nog maar een paar maten gespeeld!"

door Daniël Hermán Mostert, 1ste bas Groot Omroepkoor

De eerste dag, dat we alle instrumentalisten, zangers en de dirigent voor het stuk O Whispering Suns (Vanessa Lann) bij elkaar hadden voor de op één na laatste repetitie...

Nu was het de uitdaging, om alle onderdelen goed op elkaar aan te laten sluiten: Overal staan zangers: Op het balkon staan de mensen van het Letse Radiokoor, om het publiek heen en opkomend van buiten de zaal komen de zangeressen van het Groot Omroepkoor en op het podium zit Viktor Kopatchinsky achter zijn cymbalom... Een prachtig instrument, dat wat mij betreft een groter aandeel in het stuk had mogen hebben.
Maar Viktors dochter, Patricia, is er vandaag dus ook bij en zij heeft echt een uitgebreide rol: op blote voeten loopt ze met haar viool door de hele zaal en over het podium heen; ze zingt ook terwijl ze speelt... En tijdens haar 'cadenza' speelt ze een hele spannende partij, terwijl ze af en toe ritmisch met haar voet op de grond stampt. Al met al lijkt ze een duveltje uit een doosje met al haar actie. En dan heeft ze nog maar een paar maten gespeeld! Ik ben erg benieuwd naar de rest van haar solo!

> video-interview Vanessa Lann

> GOK-blog #3
> GOK-blog #2
> GOK-blog #1

dinsdag 28 juni 2011

GOK-blog #3 - "Meer doen en minder praten"

door Daniël Hermán Mostert, 1ste bas Groot Omroepkoor

Alweer een broeierige dag, waarop de 6 jonge dirigent-talenten met het Groot Omroepkoor werkten. De laatste kans om dingen in elkaar te zetten, te slijpen en polijsten: pas op vrijdag zien koor en dirigenten elkaar weer, en dan gaat het al om de generale repetitie en het concert.
Er waren dus maar twee dagen om echt met elkaar kennis te maken en om aan het masterclass-/concertrepertoire te werken. Vandaag was de tropische hitte helaas ook in de Grote Zaal voelbaar, maar het werktempo en de inzet(ten) leken er niet echt onder te lijden.
Wel liep de spanning even wat op bij één van de jonge dirigenten, toen hij er herhaaldelijk op werd gewezen dat hij zijn (beperkte) werktijd goed moest indelen. Meer doen en minder praten.
Je moet als koordirigent nu eenmaal een duizendpoot zijn, met veel overzicht: je oren en ogen moeten voortdurend openstaan; je moet contact houden met het koor en je partituur, de beschikbare tijd goed indelen en in de gaten houden, etc... Maar deze kandidaat liet zich niet ontmoedigen door de kritiek en probeerde de resterende tijd zo efficiënt mogelijk te benutten.

Een zeldzame kans
In de korte evaluatierondes na elke werksessie waren niet alleen kritische geluiden te horen: Ook complimenten werden er gegeven door de koorleden, als de kandidaten bijvoorbeeld met een aanstekelijke energie hadden staan werken, een duidelijke slag hadden, of als het dirigeren van een kandidaat uitnodigde om alles uit de noten te halen en helemaal in het muzikale karakter van een werk te 'duiken'.
Jos van Veldhoven en Michael Gläser benadrukten nog eens, hoe belangrijk dergelijke masterclasses zijn voor jonge, opkomende koordirigenten. Een toch zeldzame kans om met professionele koren te kunnen werken, waarmee een veeleisend muziekwerk in korte tijd 'in elkaar gezet' kan worden en meer tijd overblijft voor de muzikale afwerking.
De komende twee dagen werken de 6 dirigenten met het Nederlands Kamerkoor en hebben we met het Groot Omroepkoor de laatste repetities voor Vanessa Lann's O Whispering Suns [concert op 2 juli a.s.]. Zie hier een interview dat ik met haar had:



Het zijn lange en warme repetitiedagen, maar toch lijken ze voorbij te vliegen. Er zit vaart in door de positieve wisselwerking tussen het koor, de enthousiaste en gedreven dirigenten en de twee leiders van de masterclass. Een superfijne werksfeer, waarin we ook even de donkere wolken boven het MCO kunnen vergeten...

> kijk ook op de website van de Eric Ericson Masterclass

> GOK-blog #2
> GOK-blog #1

GOK-blog #2 - "Hoe geef je een grote wolk vliegen een muzikale kleur mee?"

door Daniël Hermán Mostert, 1ste bas Groot Omroepkoor

Ja! Een nieuwe werkweek is begonnen.... Vandaag (maandag 27 juni) konden 6 jonge geselecteerde dirigenten voor het eerst met het Groot Omroepkoor werken, in het kader van de Eric Ericson Masterclass in Haarlem (onderdeel van de Koorbiënnale), die door de dirigenten Jos van Veldhoven en Michael Gläser wordt geleid.
Gelukkig was de Grote Zaal van de Philharmonie waar e.e.a. plaatsvindt gekoeld, want buiten heersten tropische toestanden....
In een stevig tempo (de actieve deelnemers aan de masterclass kregen steeds 30 minuten per persoon om aan hun repertoire te werken) werd alle muziek doorgenomen, gevolgd door commentaar van Gläser en Van Veldhoven - maar ook van de koorleden. Uiteindelijk moet voor hen natuurlijk duidelijk zijn, wat de dirigent nu muzikaal precies gedaan wil hebben.
De kandidaten zijn uit diverse hoeken van Europa gekomen: Duitsland, Hongarije, België en Spanje. Uit dit laatste land komt de enige vrouwelijke (actieve) deelnemer: Julia Sese Lara. Zij sloot de dag af met een werk van Max Reger, 'Ach, Herr, strafe mich nicht'. Maar ook werken van Händel, Penderecki en Thomas stonden op het menu. 
Wat mij meteen weer opvalt, is het grote verschil in uitstraling van de kandidaten als dirigent: Waar de één duidelijk erg gespannen is voor de eerste werksessie met het koor straalt de ander weer grote rust uit en dwingt zonder woorden stilte en concentratie bij het koor af. Ook de spreekstem van een dirigent kan grote indruk maken, zo bleek bij een van de Duitse kandidaten, waarbij hij door een koorlid subiet uitgenodigd werd om bij het koor mee te komen zingen....
Een belangrijk en regelmatig terugkerend thema was de verhouding tussen uitleggen en laten zien (in het dirigeren) van wat je bedoelt. Aanwijzingen op het gebied van dynamiek, frasering etc. kun je vaak beter met je houding, armen, gezicht aangeven. Bij Händel (He spake the Word, uit 'Israel in Egypt') was het bijvoorbeeld de uitdaging om in de manier van dirigeren zichtbaar te maken hoe het verschil moet klinken tussen 'He spake the Word' (Waar het gaat over God die spreekt) en het gefriemel en en gezoem van de vliegen en luizen die God stuurt (waar het vervolgens over gaat). Hoe geef je een grote wolk van vliegen en luizen een muzikale kleur mee ??
Het blijkt dan al te helpen als je als dirigent je arm- en handbewegingen niet te groot maakt: 't zijn tenslotte maar kleine beestjes (maar ze zijn wel met veel en ook erg druk)....
Dit is echt een snelkookpan-proces: In korte tijd moet het repertoire door de kandidaten en het koor concertwaardig gemaakt worden, want vrijdag (1 juli) vindt het afsluitende concert al plaats, om 17:00 uur. 

woensdag 22 juni 2011

GOK-blog #1 - Daniël Hermán Mostert: 1ste bas Groot Omroepkoor

Lees het blog van Daniël Hermán Mostert, 1ste bas van het Groot Omroepkoor, dat hij bijhoudt tijdens de Eric Ericson Masterclass tijdens de Koorbiënnale in Haarlem; maar eerst nog met het Groot Omroepkoor repeteren voor de repetities van het nieuwe stuk van Vanessa Lann.

"Op maandag 20 juni werkte het Groot Omroepkoor in twee eerste repetities (eerst de vrouwen en later de mannen) aan een nieuw werk van de Amerikaans-Nederlandse componiste Vanessa Lann, "O Whispering Suns". Dit werk, waarin een kleine 100 stemmen van het Groot Omroepkoor en het Lets Radiokoor te horen zullen zijn, krijgt zijn wereldpremière tijdens het slotconcert van de Koorbiënnale in Haarlem, op zaterdag 2 juli (O.l.v. Kaspars Putnins). De ruimtelijke opstelling en bewegingen van de zangers en zangeressen spelen hierin een belangrijke rol, waar de komende dagen ook nog aan gewerkt zal worden.

Vandaag werd vooral gewerkt aan een nogal luguber gedeelte, waarin op een (doelbewust) emotioneel afstandelijke en 'reciterende' wijze over een massamoord op 412 jonge Amerikanen wordt gezongen. 
Lann was bij de eerste repetities aanwezig en gaf toelichting op haar werk en de teksten hiervan (van Walt Whitman). Na afloop van de repetitie praatte de componiste nog even na met tenor John Vredeveldt van het Groot Omroepkoor (zie foto)."